Yaptırım (müeyyide), toplumsal hayatı düzenleyen kurallara uyulmadığında karşılaşılan tepkidir. Hukuk kurallarına uyulmadığı takdirde devlet tarafından yaptırım yani müeyyide uygulanır. Yaptırım türleri maddi müeyyide ve manevi müeyyide olarak ikiye ayrılmaktadır.